Te veel studenten krijgen geen stagevergoeding, vindt demissionair minister Dijkgraaf van Onderwijs. Dat moet anders en daarom doet hij een oproep aan werkgevers. "Iedere student verdient een positieve eerste kennismaking met de arbeidsmarkt, daar hoort een passende stagevergoeding bij."

Dijkgraaf heeft onderzoeken laten uitvoeren naar stagevergoedingen en daaruit blijkt dat het per niveau verschilt. In het hbo krijgt ongeveer driekwart van de studenten een stagevergoeding, bij studenten op de universiteit die een stage volgen is dat ongeveer twee derde en in het mbo gaat het om zo'n 40 procent van de studenten (in de beroepsopleidende leerweg).

Onderwijsstagiairs

Hbo'ers die een onderwijsopleiding volgen zijn een negatieve uitschieter, zegt Dijkgraaf. Ruim driekwart van de stagiairs in die sector krijgt geen stagevergoeding. "In een tijd met grote personeelstekorten waarbij we alles op alles zetten om het lerarentekort te bestrijden, horen onderwijsstagiairs een passende vergoeding te krijgen."

Het basis- en voortgezet onderwijs moeten hier volgens hem "echt een stap naar voren zetten". Het ministerie roept de sociale partners in het onderwijs op om tot een stagevergoedingsregeling te komen die voor iedereen gelijk is. In een aantal andere sectoren zoals de bouw, ziekenhuizen en de horeca gaat het volgens de minister al beter dan vroeger.

Cao's

Uit een van de onderzoeken blijkt dat in een groot deel van de afgesloten cao's afspraken over stagevergoedingen ontbreken. Slechts 10 procent rept over een vergoeding van stagiairs. Dijkgraaf spoort sectoren aan om hier aandacht voor te hebben in cao's.

"Daarnaast roep ik bedrijven op om, ook als er geen afspraken zijn gemaakt in een cao, studenten een passende stagevergoeding te geven", zegt Dijkgraaf. "Het ontbreken van een vergoeding of een cao-afspraak, de verschillen tussen studenten, dat moet echt anders."

Dat stagevergoedingen te wensen overlaten is al langer bekend. Twee jaar geleden bleek dat een kwart van de studenten met een stage werd ingezet als goedkope arbeidskracht. En een jaar geleden trok Dijkgraaf aan de bel omdat mbo'ers er slechter vanaf kwamen dan hbo'ers en wo'ers.

De Europese Commissie heeft samen met de Nederlandse opsporingsdienst een inval gedaan bij de Nederlandse vestiging van het Chinese bedrijf Nuctech. Het bedrijf bevestigt de inval in Rotterdam.

Nuctech maakt scanapparatuur voor de controle van containers en bagage die Europa in- en uitgaan. De Europese Commissie vermoedt dat het bedrijf Chinese subsidie ontvangt. Daarmee zouden ze een streepje voor hebben bij aanbestedingen voor apparatuur op luchthavens.

Nuctech-directielid Robert Bos: "Over de inhoud van het onderzoek kan ik niets zeggen. Dat is vertrouwelijk, maar we zullen volledig meewerken."

Hoelang het onderzoek in beslag zal nemen, weet directielid Bos niet: "Het is in ieder geval duidelijk dat dit morgen niet klaar is." Ook bij de Poolse vestiging van Nuctech, waar software wordt ontwikkeld, heeft een inval plaats gevonden.

Spionage

Europarlementariër Bart Groothuis (VVD) drong al langer aan bij de Europese Commissie op onderzoek naar Nuctech. "Dit bedrijf controleert met scanapparatuur onze luchthavens en havens met steun van de Chinese staat."

Groothuis vindt het onwenselijk dat Nuctech een belangrijke rol speelt bij de Europese grenscontroles. "De douane zegt dat dit bedrijf goed is in drugs opsporen. Dat zal wel, maar China is een land met een offensief spionagebeleid. Je moet je afvragen wat China allemaal doet met die bezittingen en gegevens."

Vier medewerkers van een zorgboerderij in het Groningse Wedde moeten van het OM verschijnen voor een hoorzitting waar een mogelijke straf wordt bepaald. Hun zaken worden voorgelegd aan de officier van justitie en niet aan de rechtbank. Een datum is niet bekendgemaakt.

De officier van justitie kan lichte strafbare feiten zelf afdoen. Dan komt de zaak niet voor de rechter, maar beslist het OM zelf over de straf, als vaststaat dat een verdachte schuldig is.

Op de boerderij werden de bewoners met een ernstige meervoudige beperking mishandeld door de medewerkers. De zorginstelling sloot in december 2022.

De zaken tegen vijf andere medewerksters van een zorgboerderij Aurora Borealis in Groningen zijn door het Openbaar Ministerie geseponeerd, meldt het OM vandaag.

Het OM zegt dat bij vier van de vijf medewerksters van wie de zaken zijn geseponeerd wel is bewezen dat ze zich schuldig hebben gemaakt aan mishandeling van één of meer bewoners van de zorgboerderij. Maar hun aandeel in de misstanden in de zorgboerderij in het dorp Wedde was zo klein, dat vervolging niet op zijn plaats is, aldus het OM.

De vijfde medewerkster hoeft niet voor de rechter te verschijnen omdat door haar meldingen als klokkenluider bij Alberto Stegeman en de politie een einde gemaakt kon worden aan de misstanden.

Mishandeling tien bewoners

De vier andere medewerkers die wel zijn opgeroepen voor een hoorzitting van het OM waren allemaal nog werkzaam op Aurora Borealis toen politie en OM op 19 december ingrepen in Wedde. Zij hebben zich volgens het OM gedurende langere tijd allemaal schuldig gemaakt aan ernstige misdragingen tegen de bewoners.

De twee hoofdverdachten in de zaak staan op 10 en 12 juni terecht voor de rechtbank Groningen. Hun wordt de mishandeling met voorbedachten rade van de tien bewoners van de zorgboerderij tenlastegelegd.

Geen officiële zorginstelling

De zaak kwam aan het rollen nadat onderzoeksjournalist Alberto Stegeman er in oktober 2022 opnames van had gemaakt met een verborgen camera. Pas in december greep de inspectie dus daadwerkelijk in.

In februari 2023 verscheen een rapport van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) over de misstanden in de zorgboerderij. Er stonden voorbeelden van ernstige vernederingen van bewoners. Zo werd een cliënt in een sloot gezet en een ander met zijn hoofd in de wc geduwd.

Aurora Borealis was geen officiële zorginstelling, maar een locatie waar zorg werd verleend op basis van het persoonsgebonden budget (pgb). Daardoor was er ook minder zicht op de kwaliteit van de zorg.