Goedemorgen! Het openbaar vervoer staat om 22.30 uur drie minuten stil. En de PvdA en GroenLinks stellen samen hun verkiezingsprogramma voor de Europese verkiezingen vast.

Eerst het weer: Wolken, opklaringen en enkele buien wisselen elkaar af. Er waait een stevig noordwestenwind. Het wordt 8 tot 11 graden. De komende dagen licht wisselvallig en koel lenteweer.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten?

Wat heb je gemist?

Het is de vraag of je komende zomer nog Nederlandse kersen kunt kopen op de markt of bij een kraampje langs de weg. Kersentelers mogen een exotische fruitvlieg niet langer bestrijden met twee veelgebruikte middelen. De telers vrezen voor een mislukte oogst.

De suzuki-fruitvlieg werd in 2012 voor het eerst in Nederland gezien. De bestrijding ervan verloopt moeizaam. Tot nu toe kregen telers ieder jaar een vrijstelling van de minister om twee bestrijdingsmiddelen te gebruiken, maar dit jaar mag dat niet.

Het ministerie zegt zich te baseren op een negatief advies van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Die constateerde bij controles dat kersentelers zich niet aan de voorschriften hielden. De fruittelers hopen de minister nog op andere gedachten te kunnen brengen.

Ander nieuws uit de nacht:

En dan nog even dit:

Vandaag rijden veertien praalwagens van Noordwijk naar het centrum van Haarlem. De fleurige optocht met wagens vol hyacinten, tulpen en andere bloemen trekt elk jaar honderdduizenden toeschouwers.

Vorig jaar zag het er zo uit:

Fijne dag!

In Washington stemt het Huis van Afgevaardigden vandaag over een steunpakket van 61 miljard dollar voor Oekraïne. De Amerikaanse Senaat nam een soortgelijk pakket in februari aan. Of dat in het Huis ook gaat gebeuren is nog even afwachten: in de Senaat hebben de Democraten de meerderheid, in het Huis van Afgevaardigden is er een nipte Republikeinse meerderheid.

Voor de Oekraïense president Zelensky is het in ieder geval duidelijk: de hulp moet er komen. Volgens hem zou het niet leveren van steun het einde van Oekraïne kunnen betekenen en zelfs een Derde Wereldoorlog kunnen ontketenen. Het geld is volgens de Oekraïense president van levensbelang voor zijn land. "Elke raket, elke drone moet worden neergehaald", benadrukte hij. "De wereld kan hiervoor zorgen, onze partners zijn daartoe in staat."

Deze waarschuwingen zijn een politiek drukmiddel, maar ook de harde realiteit. Vanuit Oekraïens perspectief is de oorlogssituatie nijpend, ziet Oost-Europa-onderzoeker Bob Deen (Clingendael).

"De Russen boeken niet alleen terreinwinst op de grond, maar lijken ook lokaal overwicht te krijgen in de lucht", verwijst hij naar de recente verwoestende aanvallen op de Oekraïense energiesector. Enkele miljoenen huishoudens kwamen zonder stroom of water te zitten.

Het is een nachtmerriescenario voor Kyiv als de steun uit Washington uitblijft zodra een groot Russische lenteoffensief begint. Toch is het nog maar de vraag of die steun er komt: in het Huis hebben de Republikeinen een krappe meerderheid en zij hebben zich de afgelopen maanden, aangemoedigd door presidentskandidaat Donald Trump, kritisch getoond over het pakket.

De Republikeinse voorzitter van het Huis, Mike Johnson, was een van die tegenstanders, maar hij leek afgelopen week te zijn gedraaid. "Ik kan een egoïstische keuze maken, maar ik doe hier wat ik denk dat juist is. Wapensteun aan Oekraïne is echt van belang", zei hij in een interview. Daarin zei hij ook dat als we niet oppassen Poetin straks doorstoot naar de Baltische staten of Polen.

Om een meerderheid te behalen kiest hij ervoor om het buitenlandse steunpakket op te knippen. De Senaat stemde voor een gecombineerd steunpakket voor Oekraïne, Israël en Taiwan ter waarde van ruim 95 miljard dollar. Nu wordt op initiatief van Johnson los over de steun voor Oekraïne gestemd. Ook wordt een deel van het geld voor Oekraïne nu niet gegeven, maar gaat het om een lening.

Nederlandse kersen halen bij een kraampje langs de weg, direct bij de boomgaard of op de markt, het is de vraag of dat er deze zomer nog in zit. Kersentelers mogen een exotische fruitvlieg dit seizoen niet langer bestrijden met twee veelgebruikte middelen en vrezen voor een mislukte oogst.

De zogenoemde suzuki-fruitvlieg vormt al jaren een plaag voor de kersenteelt. De vliegjes kunnen eitjes leggen in de groeiende kersen, die daardoor gaan rotten. De invasieve insecten werden in 2012 voor het eerst in Nederland ontdekt en hebben zich daarna snel over het land verspreid. De bestrijding ervan verloopt moeizaam.

Tot nu toe kregen telers elk jaar een vrijstelling voor het gebruik van twee gewasbeschermingsmiddelen, Exirel en Tracer. Ook voor dit jaar dienden de fruittelers een vrijstellingsverzoek in bij het ministerie van Landbouw, maar dat heeft het verzoek onlangs afgewezen, tot ontsteltenis van de ruim honderd Nederlandse kersentelers.

Voorschriften niet opgevolgd

Het ministerie zegt zijn besluit te baseren op een negatief advies van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Die voerde de afgelopen jaren controles uit bij kersentelers en daaruit bleek dat zij zich niet hielden aan "de voorschriften voor de veilige toepassing van de bestrijdingsmiddelen", aldus een woordvoerder van het ministerie.

Verkeerd gebruik van de beschermingsmiddelen vormt een gevaar voor het oppervlaktewater, licht hij toe. Nederland heeft zich juist ten doel gesteld om de kwaliteit van dat water te verbeteren. Daarnaast kunnen bijen, die de kersen bestuiven, door onjuist gebruik van de beschermingsmiddelen in de problemen komen.

"Het is een heel vervelende boodschap voor telers", zegt de woordvoerder. Het ministerie heeft de Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO) vorige week ingelicht. De branchevereniging heeft eerst nog achter de schermen geprobeerd om de minister op andere gedachten te brengen, vertelt voorzitter Ron Mulders, maar zonder succes. Daarom trekken de telers nu publiekelijk aan de bel.

"We gaan niet met de tractor naar het Binnenhof, dat is niet onze stijl, maar we willen wel voorkomen dat deze mooie bedrijfstak naar de filistijnen gaat", zegt Mulders. "We weten dat we als fruitsector voor uitdagingen staan, maar het tempo van de besluiten ligt nu hoger dan wij kunnen bijbenen. Dan speel je met de continuïteit van de sector."

Over de grens wel toegestaan

"Dit besluit valt rauw op ons dak", zegt kersenteler Arie Oosterom, die met zijn familie al decennialang een boomgaard in Harmelen bestiert. In het seizoen verkopen ze kersen in de boerderijwinkel bij de boomgaard en op allerlei andere plekken in de omgeving. Over een week of vijf dachten ze hun eerste kersen van het jaar te kunnen oogsten.

Die planning staat nu op losse schroeven. Over een paar weken had de familie de kersen tegen de Aziatische fruitvlieg willen beschermen met de toegestane bestrijdingsmiddelen, zoals in voorgaande jaren. "Als dat niet mag, gaat onze hele oogst eraan", zegt Oosterom geëmotioneerd. "Dit is de enige mogelijkheid om de fruitvlieg te bestrijden. Wij kunnen er ook niets aan doen dat die vlieg is meegekomen naar Nederland."

Mulders noemt het "wrang" dat Exirel en Tracer in andere Europese landen wel zijn toegestaan, zoals Duitsland en België. "Kersentelers in Zuid-Limburg en Zeeland kunnen haast zien hoe hun collega's over de grens de bestrijdingsmiddelen wel mogen gebruiken, terwijl ze hier het faillissement worden ingejaagd. Willen we kersentelers echt uit Nederland weghebben?"

Haast geboden

Lastig is verder dat er voor de fruittelers nauwelijks alternatieve bestrijdingsmethoden voorhanden zijn; ook biologische boeren maken gebruik van Tracer. "We doen echt ons best om het goed te doen", zegt Oosterom. "We hebben net geïnvesteerd in een nieuwe spuit voor achter de trekker en we spannen netten rond de bomen."

Met nog slechts weken te gaan voordat de telers hun kersen willen bespuiten, is haast geboden. Mulders vertegenwoordigt met zijn NFO honderd fruitboeren en is druk bezig om Tweede Kamerleden te benaderen. Hij hoopt dat zij minister Adema van Landbouw ervan weten te overtuigen het gebruik van de bestrijdingsmiddelen dit jaar alsnog toe te staan.